NIM CAO HAY THẤP – ĐIỀU ĐÓ CÓ Ý NGHĨA GÌ VỚI NGÂN HÀNG?

 

1. NIM là gì?

NIM, hay Net Interest Margin, nghe to tát vậy thôi chứ thực ra nó là “tỷ suất lợi nhuận ròng” – cái phép đo xem ngân hàng kiếm được bao nhiêu tiền từ việc cho vay so với tiền họ phải trả cho người gửi tiết kiệm. Nói đơn giản, NIM giống như cái cân tiểu ly, đo xem ngân hàng “hời” được bao nhiêu phần trăm từ vụ làm ăn này. Nhưng đừng tưởng nó chính xác như cân vàng nhé, đây chỉ là con số ước lượng thôi!

NIM quan trọng lắm, vì nó giống như tấm gương soi cho nhà đầu tư: “Ừm, công ty này có đáng để mình đổ tiền vào không?”. Đầu tư mà không nhìn NIM thì khác gì nhảy xuống hồ bơi mà không biết nước sâu hay cạn – rủi ro muốn xỉu! NIM cao là tín hiệu ngon lành, cho thấy công ty có tiềm năng tăng trưởng tốt. Còn đầu tư kiểu ào ào không tính toán thì giống như chơi bầu cua không cần xúc xắc, thua là cái chắc!

 

2. NIM là gì trong ngân hàng?

Trong ngân hàng, NIM giống như “bộ não tài chính” giúp đánh giá xem họ làm ăn lời lãi thế nào từ việc cho khách vay tiền và giữ tiền gửi. Nói dễ hiểu, nó là tỷ lệ “hốt bạc” còn lại sau khi trừ hết chi phí lãi phải trả cho khách gửi tiết kiệm. NIM cao thì ngân hàng giống như đầu bếp xịn, nấu món nào cũng ngon, quản lý tiền bạc hiệu quả. NIM thấp thì giống như đầu bếp quên nêm muối, món ăn nhạt nhẽo, lợi nhuận teo tóp, phải xem lại cách làm ngay!

Ngân hàng có NIM cao thường là “hot boy” trong mắt nhà đầu tư và khách hàng, vì vừa cho vay lãi ngon, vừa trả lãi tiết kiệm hấp dẫn, lại còn kiếm lời bền vững. Ai mà chẳng thích chơi với người vừa đẹp trai vừa giàu, đúng không?

 

3. Cách tính hệ số NIM

Tỷ lệ thu nhập lãi thuần (NIM) = (Thu nhập lãi thuần/Tổng tài sản sinh lời từ lãi bình quân) x 100

Trong đó có các thông số như sau:

Thu nhập lãi thuần = (chi phí lãi và thu nhập tương tự) – (chi phí lãi và chi phí tương tự)

Tổng tài sản sinh lời bình quân = Tổng của các khoản tiền gửi tại ngân hàng nhà nước, tiền gửi tại các tổ chức tín dụng khác, tiền cho vay khách hàng (không bao gồm dự trù rủi ro), tiền chứng khoán đầu tư

Khi NIM được tính theo năm thì thu nhập lãi thuần được tính theo năm, giá trị tài sản sinh lãi sẽ được tính bằng trung bình cộng của giá trị đầu năm và cuối năm.

Tương tự, NIM được tính theo quý thì giá trị thu nhập lãi thuần tính theo quý và giá trị tài sản sinh lãi tính bằng trung bình cộng của đầu năm và cuối năm.

 

4. Yếu tố ảnh hưởng đến NIM

Muốn NIM cao, ngân hàng phải khéo như người bán hàng rong: vừa giữ giá tốt, vừa quản lý rủi ro, vừa cân bằng lãi suất cho vay và lãi suất tiền gửi. Những thứ ảnh hưởng đến NIM gồm:

Lãi suất cho vay và tiền gửi: Lãi cho vay cao, lãi tiền gửi thấp thì NIM ngon như bánh mì kẹp pate. Ngược lại thì giống bánh mì không nhân, chán lắm!

Sản phẩm tín dụng: Cho vay kiểu dài hạn hoặc lãi cao thì giống như bán hàng xịn, lời nhiều hơn.

Chất lượng tín dụng: Khách vay mà “xù” nợ thì NIM tụt như xe hết xăng giữa đường.

Quản lý rủi ro: Giỏi dự đoán lãi suất thị trường thì NIM ổn định như xe máy xịn chạy êm ru.

Chi phí vận hành: Tiết kiệm chi phí thì giống như nấu ăn ít hao nguyên liệu, còn dư tiền lời.

Kinh tế chung: Thị trường tốt thì NIM lên, còn kinh tế “ho” là NIM cũng “sổ mũi” theo.

 

5. Ý nghĩa của hệ số NIM

NIM giống như “nhiệt kế” đo sức khỏe tài chính của ngân hàng. NIM cao thì ngân hàng khỏe như trâu, kiếm lời tốt từ cho vay mà không bị lỗ nặng ở tiền gửi. NIM thấp thì giống như người bị cảm, cần uống thuốc gấp kẻo bệnh nặng hơn!

NIM còn giúp nhà đầu tư so sánh ngân hàng này với ngân hàng kia, kiểu như chọn crush: ai xinh hơn, giỏi hơn thì “đổ” thôi! Nó cũng cho thấy ngân hàng có khéo cân bằng lãi suất hay không. Nói chung, NIM là “bảo bối” để đánh giá xem ngân hàng làm ăn ra sao, có đáng để đầu tư hay gửi tiền không. Hy vọng bạn đã nắm rõ hơn về NIM – cái “bùa hộ mệnh” của ngành ngân hàng nhé!